Chi phí thiết kế và thi công hệ thống hút mùi bếp công nghiệp luôn là câu hỏi mà hầu hết chủ đầu tư, nhà hàng, bếp ăn tập thể, khách sạn… quan tâm khi bắt đầu triển khai khu bếp. Tuy nhiên, không giống như các thiết bị có “bảng giá niêm yết”, hệ thống hút mùi lại không có mức giá chung vì mỗi công trình có diện tích, công suất bếp, quy mô thiết bị và tiêu chuẩn PCCC hoàn toàn khác nhau.
Chính vì vậy, để báo giá chính xác, đơn vị thi công phải đánh giá tổng thể – từ loại chụp hút, chiều dài đường ống, tải nhiệt thiết bị, đến vị trí đặt quạt và yêu cầu gió bù. Mỗi yếu tố thay đổi đều kéo theo chi phí vật tư – nhân công – tiêu chuẩn kỹ thuật khác nhau.
Bài viết này giúp bạn hiểu rõ những yếu tố quan trọng nhất quyết định giá thành, lý do tại sao cần khảo sát trước khi báo giá, và cách dự trù ngân sách hợp lý cho một hệ thống hút mùi bền, mạnh, an toàn và vận hành ổn định lâu dài.
Vì sao hệ thống hút mùi bếp công nghiệp không có bảng giá sẵn?
Trong khi nhiều thiết bị bếp có giá niêm yết rõ ràng, hệ thống hút mùi lại hoàn toàn khác. Lý do là mỗi khu bếp có quy mô, công suất nấu, mặt bằng và yêu cầu vận hành không giống nhau. Một thay đổi nhỏ như chiều dài đường ống, địa hình lắp đặt, số thiết bị chiên xào, hay vị trí đặt quạt cũng có thể làm tổng chi phí tăng hoặc giảm đáng kể.
Bên cạnh đó, hệ thống hút mùi không chỉ đơn thuần là chụp hút và quạt. Nó gồm chụp hút – ống dẫn khói – quạt hút – gió bù – tiêu chuẩn PCCC hoạt động đồng bộ. Mỗi thành phần cần được tính toán dựa trên tải nhiệt, lưu lượng khói, lưu lượng gió tươi và cấu trúc công trình. Vì vậy, nếu không khảo sát thực tế, mọi con số đều chỉ mang tính ước lượng.
Chính sự khác biệt này khiến việc đưa ra “một bảng giá chung cho mọi bếp” là không khả thi. Điều mà chủ đầu tư thực sự cần là hiểu những yếu tố ảnh hưởng đến chi phí, từ đó dự trù ngân sách chính xác và chọn đúng đơn vị có năng lực thiết kế – thi công theo tiêu chuẩn.
Các yếu tố quyết định chi phí thiết kế hệ thống hút mùi
Việc thiết kế hệ thống hút mùi bếp công nghiệp không có một công thức chung, bởi mỗi khu bếp mang một “bản chất vận hành” khác nhau. Chi phí thiết kế được xác định dựa trên cách mà không gian, công suất nấu ăn và tiêu chuẩn kỹ thuật tương tác với nhau. Bốn yếu tố dưới đây là những yếu tố chi phối mạnh nhất, quyết định độ phức tạp của bản thiết kế cũng như chi phí cuối cùng.
Diện tích và bố trí mặt bằng bếp
Diện tích và bố trí không gian gần như là “định hình ban đầu” của toàn bộ hệ thống hút mùi. Một khu bếp rộng, chia nhiều khu chức năng hoặc có nhiều điểm nấu tách biệt sẽ cần số lượng chụp hút lớn hơn, đường ống phức tạp hơn và khả năng xuất hiện nhiều co gấp, đổi hướng ống cũng cao hơn.
Không chỉ diện tích, mà khoảng cách giữa các thiết bị nấu, vị trí trần, cột, dầm xây dựng và hướng thoát khí ra ngoài cũng quyết định mức độ phức tạp của bản vẽ. Khi mặt bằng có nhiều giới hạn kỹ thuật, chi phí thiết kế sẽ tăng do yêu cầu tối ưu từng centimet để đảm bảo cả hiệu suất hút lẫn an toàn trong lắp đặt.
Loại hình bếp & mức độ dầu mỡ
Mỗi mô hình bếp tạo ra một lượng khói – mùi – dầu mỡ… hoàn toàn khác nhau, ảnh hưởng trực tiếp đến cấu hình chụp hút và lưu lượng gió cần tính toán.
Bếp Á, bếp chiên xào mạnh, nướng lửa lớn hay bếp suất ăn công nghiệp thường tạo ra lượng khói dầu mỡ cực cao. Điều này đòi hỏi chụp hút phải dùng loại thể tích lớn, phin lọc dày, lưu lượng hút mạnh hơn và đường ống có khả năng chịu nhiệt, chống bám dầu tốt hơn.
Ngược lại, các bếp Âu, bếp trường học hay bếp bệnh viện lại có tải khói nhẹ hơn và chủ yếu ưu tiên sự ổn định, êm ái và vệ sinh.
Chính sự khác biệt này khiến chi phí thiết kế thay đổi đáng kể, vì mỗi loại bếp cần cấu hình hút mùi phù hợp với mô hình nấu nướng thực tế, không thể “copy” từ công trình khác.
Công suất thiết bị nấu & tải nhiệt
Thiết bị nấu càng lớn, lửa càng mạnh, thời gian nấu càng liên tục… thì tải nhiệt và tải khói càng cao. Đây là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến việc chọn quạt, tính toán lưu lượng gió, kích thước ống và diện tích chụp hút.
Ví dụ: một bếp chiên công nghiệp 30L thải ra lượng dầu mỡ gấp nhiều lần so với bếp Âu thông thường. Hoặc một dây chuyền chiên xào 10 bếp liên tục hoạt động khiến lưu lượng khói tăng đột biến vào giờ cao điểm.
Những con số này được kỹ sư ghi nhận trong quá trình khảo sát và đưa vào bản vẽ. Chỉ cần công suất thiết bị thay đổi, chi phí thiết kế cũng phải điều chỉnh theo để đảm bảo khả năng hút mùi luôn đạt chuẩn trong mọi tình huống vận hành.
Tiêu chuẩn PCCC & yêu cầu của chủ đầu tư
Hệ thống hút mùi bếp công nghiệp luôn liên quan trực tiếp đến tiêu chuẩn an toàn cháy nổ. Tuân thủ các quy định như QCVN 06, TCVN hoặc NFPA 96 sẽ quyết định vị trí đường ống, khoảng cách an toàn, tốc độ gió trong ống, vị trí đặt quạt, hướng thoát khí, cũng như khả năng chống cháy của vật liệu.
Ở nhiều công trình, chủ đầu tư cũng có những yêu cầu riêng như: độ ồn thấp, thẩm mỹ cao, giảm rung, hạn chế chiếm không gian trần hoặc cần bản vẽ đầy đủ để trình thẩm duyệt PCCC. Mỗi yêu cầu này đều kéo theo thay đổi về cấu trúc kỹ thuật, từ đó ảnh hưởng đến chi phí thiết kế.
Xem chi tiết bài viết tiêu chuẩn thiết kế thi công hệ thống hút mùi bếp công nghiệp
Các yếu tố quyết định chi phí thi công hệ thống hút mùi
Nếu chi phí thiết kế phụ thuộc vào tính toán kỹ thuật, thì chi phí thi công lại phản ánh mức độ vật tư, nhân công và độ phức tạp trong quá trình lắp đặt. Thi công hệ thống hút mùi không đơn thuần là “gắn chụp, lắp ống, đặt quạt”, mà là quá trình kết hợp giữa kỹ thuật – an toàn – không gian thực tế của công trình. Bốn yếu tố dưới đây là những thành phần tác động lớn nhất tới tổng chi phí thi công.
Chụp hút mùi – kích thước & cấu hình
Chụp hút mùi là hạng mục chiếm tỷ trọng chi phí đáng kể vì nó được chế tạo theo kích thước thực tế của từng khu bếp. Chụp càng lớn, khẩu độ càng rộng hoặc cấu hình phức tạp như chụp đảo, chụp thể tích, chụp vát… thì vật liệu inox, nhân công gia công và thời gian lắp đặt đều tăng theo.
Ngoài kích thước, cấu hình cũng ảnh hưởng nhiều đến chi phí: chụp có phin lọc mỡ dày, khay hứng dầu lớn, đèn chống cháy nổ hoặc hệ thống phun chữa cháy tích hợp sẽ đòi hỏi chi phí cao hơn loại cơ bản. Một số công trình yêu cầu inox 304 dày 1.0–1.2mm để đảm bảo độ bền, đây cũng là yếu tố khiến chi phí chênh lệch giữa các dự án.
Đường ống hút & ống xả khói
Đường ống hút chiếm phần lớn chi phí thi công bởi chiều dài, số lượng co – cút – đoạn nối và vị trí đi ống luôn khác nhau giữa các công trình. Ống càng dài, càng phải đi qua nhiều tầng, hoặc phải tránh dầm, ống nước, trục kỹ thuật thì thời gian thi công càng kéo dài và vật tư cũng tăng lên đáng kể.
Bên cạnh đó, loại ống cũng ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí: ống inox, ống tôn tráng kẽm, ống bọc bảo ôn chống cháy hay ống cách nhiệt… có mức giá hoàn toàn khác nhau. Những bếp nấu nhiều dầu mỡ thường bắt buộc dùng ống chống bám dầu hoặc ống dày hơn để đảm bảo an toàn, dẫn đến chi phí thi công cao hơn so với các bếp tải nhẹ.
Quạt hút & hệ thống gió bù
Quạt hút được xem là “trái tim” của hệ thống, nên chi phí phụ thuộc nhiều vào lưu lượng, cột áp và thương hiệu. Những bếp có đường ống dài hoặc nhiều co gấp sẽ cần quạt công suất lớn hơn, đồng nghĩa giá thành cũng tăng. Ngoài ra, yêu cầu về độ ồn thấp, motor chống cháy nổ hoặc quạt ly tâm hiệu suất cao cũng là yếu tố đẩy chi phí lên đáng kể.
Song song với quạt hút, hệ thống gió bù (gió tươi) cũng là phần không thể thiếu. Việc có hay không có gió bù, cấp bao nhiêu %, dùng gió tươi hay gió lạnh… đều ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí vật tư và thiết bị. Nhiều chủ đầu tư chỉ nhìn quạt hút nhưng không tính gió bù, dẫn đến tổng chi phí tăng khi triển khai thực tế.
Khoảng cách thi công & độ phức tạp
Yếu tố cuối cùng nhưng ảnh hưởng rất lớn chính là điều kiện thi công thực tế. Những công trình nằm trong tòa nhà cao tầng, trần kỹ thuật chật, không gian thao tác hạn chế, hoặc yêu cầu thi công ngoài giờ đều khiến chi phí nhân công tăng.
Bên cạnh đó, các bếp đã hoạt động và cần thi công cải tạo cũng có mức chi phí cao hơn do phải tháo dỡ, vệ sinh, hạn chế ảnh hưởng đến vận hành. Độ phức tạp này tác động trực tiếp đến thời gian lắp đặt, số lượng nhân công và biện pháp an toàn, từ đó làm tổng chi phí thi công thay đổi đáng kể.
Vì sao khảo sát là bước bắt buộc trước khi báo giá?
Khảo sát là bước giúp kỹ sư “nhìn thấy bếp của bạn vận hành trong thực tế”, thay vì chỉ nhìn bản mô tả. Đây là giai đoạn quan trọng để xác định đầy đủ những yếu tố khiến chi phí thay đổi – từ đường đi ống, vị trí đặt quạt, cao độ trần, tải nhiệt thiết bị cho đến hướng thoát khí phù hợp với cấu trúc công trình.
Trong rất nhiều trường hợp, mặt bằng hiện trạng khác hoàn toàn sơ đồ mà chủ đầu tư cung cấp: trần kỹ thuật nhỏ hơn dự kiến, nhiều hệ thống khác đã chiếm chỗ, hoặc vị trí xả khói bị hạn chế bởi khu dân cư xung quanh. Nếu không khảo sát, báo giá sẽ thiếu chính xác và chắc chắn phát sinh khi thi công.
Khảo sát không chỉ để “đo đạc”, mà còn để đảm bảo hệ thống khi vận hành đạt đủ lưu lượng, không bị ồn, không rung, không trả khói ngược, và đặc biệt là đáp ứng chuẩn PCCC. Chính vì vậy, khảo sát luôn là bước bắt buộc để đơn vị thi công đưa ra giải pháp đúng, chi phí chuẩn và tránh rủi ro về sau.
Khi nào nên chọn đơn vị thi công giá cao hơn?
Giá thành luôn là yếu tố quan trọng, nhưng với hệ thống hút mùi bếp công nghiệp, đôi khi “giá rẻ” lại đánh đổi bằng rủi ro về hiệu suất và an toàn. Có những trường hợp bạn nên cân nhắc chọn đơn vị có giá cao hơn, đặc biệt khi công trình yêu cầu chất lượng vận hành ổn định trong thời gian dài.
Đối với các bếp có tải dầu mỡ lớn, vận hành liên tục hoặc yêu cầu tiêu chuẩn PCCC nghiêm ngặt, vật tư và giải pháp kỹ thuật phải đạt chuẩn cao hơn – từ inox dày, phin lọc chất lượng, quạt công suất đúng chuẩn cho đến đường ống chống cháy. Những yếu tố này không thể “giảm bớt” mà không ảnh hưởng đến hệ thống.
Nếu bạn cần hệ thống vận hành êm, độ ồn thấp, thẩm mỹ cao, hoặc cần bản vẽ chi tiết đầy đủ để trình thẩm duyệt PCCC, những đơn vị chuyên nghiệp sẽ có chi phí cao hơn nhưng đổi lại là sự đảm bảo về chất lượng, bảo hành dài hạn và năng lực xử lý các tình huống phức tạp trong thi công. Nói cách khác: không phải lúc nào giá cao cũng tốt, nhưng với bếp công nghiệp, giá quá thấp thường đi kèm đánh đổi rõ ràng.
Kết luận: Chi phí tối ưu cho hệ thống hút mùi bền và an toàn
Một hệ thống hút mùi bếp công nghiệp vận hành bền, mạnh và an toàn không đến từ giá rẻ nhất hay phương án nhanh nhất, mà đến từ giải pháp phù hợp với thực tế vận hành. Việc hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí giúp chủ đầu tư đưa ra quyết định sáng suốt hơn và tránh trường hợp “tiết kiệm trước – trả giá sau”.
Hệ thống được thiết kế chuẩn ngay từ đầu sẽ giảm đáng kể chi phí bảo trì, tiết kiệm điện năng, hạn chế mùi dầu mỡ lan tỏa và đảm bảo an toàn cháy nổ trong suốt vòng đời sử dụng. Ngược lại, một hệ thống làm vội, làm thiếu, hoặc không được tính toán đúng tải nấu sẽ liên tục gây sự cố, làm gián đoạn vận hành và tốn chi phí sửa chữa về sau.
Một mức chi phí thiết kế lắp đặt hệ thống hút mùi công nghiệp hợp lý không phải là rẻ nhất, mà là khoản đầu tư được tính toán chuẩn xác, đem lại hiệu quả vận hành lâu dài và sự an tâm cho chủ đầu tư – đúng như mục tiêu của bất kỳ công trình thiết kế bếp công nghiệp nào.
